Naast de ‘gewone’ yogalessen geef ik aangepaste lessen aan gehandicapten, ouderen en mensen met pijn en andere chronische aandoeningen. Sinds 1980 geef ik les en ben ik lid van de Vereniging Yogadocenten Nederland. Ik was twaalf jaar gastdocent voor de Engelse Yoga for Health Foundation en een aantal keren voor de Europese Yoga Unie in Zinal, Zwitserland; ik gaf les aan reumapatiënten in het Jan van Breemen Instituut en aan blinden en slechtzienden voor de Stichting Blinden-Penning.

home - veelgestelde vragen - links - colofon

praktische informatie: plaats, tijden, kosten en aard van de yogalessen
yoga voor ouderen en gehandicapten: aangepaste yogalessen
bijscholingen: voor yogaleraren en andere geïnteresseerden
syllabussen: studiemateriaal bij de bijscholingen
svadhyaya - de eeuwige student: artikelen over yoga
yogavideo's: instructievideo's over belangrijke yoga-oefeningen
mijn achtergrond: wie mij hebben opgeleid en geïnspireerd
contactgegevens

Rik Verbeek
Amstelveenseweg 671
1081 JD Amsterdam

020 - 644 9214
rik.verbeek@wxs.nl

praktische informatie over de lessen

Mijn praktijk bevindt zich recht tegenover restaurant De Veranda, tussen het VU-Ziekenhuis en de Van Nijenrodeweg, aan de Amstelveenseweg 671 in Amsterdam.

Alle lessen duren vijf kwartier.
Per groep zijn er maximaal zeven deelnemers.
Ochtendlessen: di, wo, do: 10.15 - 11.30 uur en 11.45 - 13 uur.
Avondlessen: ma, di, wo: 19 - 20.15 uur en 20.30 - 21.45 uur.

kosten
De eerste les is gratis. Daarna kosten de lessen € 10 per keer. Lessen die u niet bijwoont, hoeft u niet te betalen. Wel wil ik dat van tevoren weten, zodat iemand anders uw plaats kan innemen. Bij verhindering kunt u meestal, in overleg met mij, in een andere groep meedoen.

aard van de lessen
We doen hatha yoga: de yoga van houding, beweging en ademhaling. We doen – met aandacht en precisie – eenvoudige houdings- en ademoefeningen. Elke les is anders dan de vorige, maar bouwt er wel op voort. Belangrijke oefeningen komen steeds terug. Langzaamaan gaat u de oefeningen steeds makkelijker vinden en er tegelijk weer nieuwe aspecten aan ontdekken.
Voor de oefeningen is geen bijzondere lenigheid of kracht vereist. Daar werken we ook niet naar toe. Wel naar geestelijke en lichamelijke rust, helderheid, evenwicht en coördinatie. Het vraagt wel tijd, aandacht en oefening, maar dan gaat u zich fysiek en mentaal fitter voelen, alert en onverstoorbaar, u slaapt beter en kunt zich beter concentreren. Om thuis extra te kunnen oefenen, zijn mijn yogavideo’s handig.

bereikbaar met
bus 170, 172 en 174 – halte Koenenkade (1 min. lopen)
tram 16 en 24 – halte VU-Ziekenhuis (8 min. lopen)
tram 5 en metro 51 – halte A.J. Ernststraat (10 min. lopen)
metro 50 – halte Amstelveenseweg (10 min. lopen)
bus 62 – halte Overijsselweg (5 min. lopen)

parkeren
Betaald parkeren: ma t/m vrij van 9 tot 19 uur: € 1,40 per uur.
Schuin aan de overkant, in het Amsterdamse Bos, kunt u gratis parkeren.

Voor meer informatie: kijk bij veelgestelde vragen.

syllabus: fundamentele asana’s 2: staande en zittende torsies; de ardha matsyendrasana

Torsie betekent draaiing of wringing. In de yogacontext is dat het draaien van de wervelkolom om de lengteas. Dan is er dus ook een wringing in het bekken, de buik en de borstkas. Ons leven zou heel anders zijn als we dat niet konden: het kunnen draaien maakt een belangrijk deel uit van onze gewone bewegingsvrijheid. Alle asymmetrische houdingen en bewegingen, bv het lopen, hebben een torsie-aspect in zich.

Wanneer je torsies oefent word je niet alleen leniger, maar ook evenwichtiger, fysiek en mentaal. Je oefent allerlei aspecten van jezelf die van belang zijn in het dagelijks leven: je aandacht en concentratie, het ademen, je gewoontehoudingen.

Staande verticale torsies vind je nauwelijks in de literatuur, waarschijnlijk omdat ze zo eenvoudig lijken. Dat is een gemis, want juist door hun overzichtelijkheid zijn ze leerzaam en kom je er makkelijk toe ze te doen. Ik bespreek er hier drie, omdat die elk op zichzelf belangrijk zijn en omdat ze een goede aanloop kunnen zijn naar de zittende torsies.

Deze syllabus gaat vooral over zittende torsies, een centraal hoofdstuk in het yogarepertoire. Ook wie niet kan lopen, stijf is of zwak, is meestal in staat een aantal van de hier beschreven torsies te doen. De vernuftigste daarvan is de ardha matsyendrasana, een van de mooiste fundamentele asana’s, waar je je hele leven op kunt studeren. Ben je gewend aan je ‘eigen’ manier om deze asana te doen, dan zou je die kunnen heroverwegen en verfijnen aan de hand van de details die ik je noem.

Pdf document: syllabus: fundamentele asana’s 2: staande en zittende torsies; de ardha matsyendrasana

video: toelichting bij de video 'de zonnegroet – surya namaskar'

De zonnegroet wordt vaak gepresenteerd als een soort viering van de zonsopgang, een ochtendritueel, dat je doet met het gezicht naar het oosten. Dat heeft iets moois en sympathieks. Maar vaak wordt de zonnegroet te slordig en te snel gedaan: je krijgt al pijn in je rug als je er naar kíjkt. Mensen doen al voor hun ontbijt tien keer de zonnegroet en zijn verbaasd dat hun rugpijn niet overgaat. Met hun haast en wilskracht duwen ze door de stijfheid van spieren en gewrichten heen en worden ze inderdaad leniger – zolang het duurt.

Ik denk dat het voor de meesten van ons beter is om de zonnegroet later op de dag te doen, na wat voorbereidende oefeningen. Vooral als je nog niet vertrouwd bent met de bewegingen, doe je ze langzaam. Pas als je de zonnegroet langzaam en precies kunt doen, kun je eventueel de snelheid opvoeren. Ongeacht je snelheid: mijd routine en doe niets wat je te lastig of te zwaar vindt.

Bekijk de video eerst eens zonder mee te doen, ook als je de zonnegroet al kent, want de kans is groot dat je sommige onderdelen anders hebt geleerd. Bovendien geef ik je van een aantal bewegingen meerdere varianten. Leer eerst elk van de houdingen en bewegingen als op zichzelf staande oefeningen. Begin met wat je het makkelijkst vindt en ga geleidelijk naar de moeilijker oefeningen. Wat je te moeilijk vindt sla je voorlopig over, of je smokkelt jezelf er doorheen. Gebruik zonodig de pauzeknop om nog eens goed te zien wat de bedoeling is.

Negeer in het begin de ademinstructies. In de eerste paar rondes zeg ik weinig over het ademen. Dan geef ik een serie waar de bewegingen verdeeld zijn over twaalf ademhalingen. Dat kan alleen als je het tempo laag houdt, bijvoorbeeld door middel van ujjayi (zie mijn syllabus ademen). Als je het tempo wilt verhogen, laat je naar bevind van zaken een aantal van die ademhalingen achterwege. Of, wat uiteindelijk misschien het beste is: laat het ademen helemaal vrij. Als je de zonnegroet ook doet als conditietraining, voer dan het tempo zover op dat je net niet buiten adem raakt. Bij een hoog tempo moet je waarschijnlijk een aantal details inleveren, maar daarvoor krijg je meer flow terug.

Er zijn vele redenen te noemen om de zonnegroet niét te doen, zoals rugpijn, hoge bloeddruk, last van je polsen of schouders, en nog veel meer. Maar het zou kunnen dat je, door geduldig en voorzichtig oefenen van de zonnegroet, juist verbetert in die aspecten. Doe niets wat te moeilijk is: dat is de belangrijkste regel.

video's: toelichting bij de video’s 'kat 1', 'kat 2' en 'kat 3'

kat 1, marjariasana 1, de kat op knieën
kat 2, marjariasana 2, de beheersing van het bekken
kat 3, marjariasana 3, de kat op de stoel

De kat wordt meestal beschouwd als een beginners-oefening: hij is makkelijk genoeg voor de meeste mensen. En voor wie niet op handen en knieën kan zitten, zijn er alternatieve varianten, zoals de kat op de stoel. Toch halen ook veel gevorderde yoga-beoefenaars er niet uit wat er in zit.

Met de kat-oefeningen leer je soepelheid, coördinatie en ontspanning. Je leert de houding van de onderste en de bovenste helft van de romp afzonderlijk in te stellen. Er zijn meerdere manieren om het ademen te coördineren met de beweging van de romp. Ujjayi kan een goed hulpmiddel zijn om rustiger en precieser te bewegen. Stijve mensen worden soepeler wanneer ze bij voorzichtig tot hun grens gaan, lenige mensen leren juist niet het maximale te doen bij elke beweging.

De katoefeningen in deze drie video’s zijn volkomen veilig, ook als je nog maar net met yoga bent begonnen, op voorwaarde dat je de bewegingen rustig uitvoert en niets doet wat te moeilijk aanvoelt. Smokkelen mag altijd, als je maar wéét dat je smokkelt. Heb je problemen met het zitten op handen en knieën, doe dan niet de oefeningen in kat 1 en kat 2. Dan heb je misschien meer aan de eerste oefeningen in kat 3, de kat op de stoel, want die zijn voor vrijwel iedereen mogelijk, ook als je in een rolstoel zit. Deze oefeningen komen het best tot hun recht als je een beetje naar voren kunt zitten, los van de rugleuning. De laatste oefeningen in kat 3, waar je met één been langs de zijkant van de stoel naar achteren strekt, kunnen niet als je in een rolstoel zit. En ook als je op een gewone stoel zit, zijn die oefeningen misschien te lastig.

Zie ook de syllabus fundamentele asana’s 1: de kat (marjariasana).

syllabus: fundamentele asana’s 1: kat (marjariasana)

De kat wordt meestal beschouwd als een beginners-oefening: hij is makkelijk genoeg voor de meeste mensen, en voor wie niet op handen en knieën kan zitten zijn er allerlei varianten mogelijk. Toch halen ook veel gevorderde yoga-beoefenaars er niet uit wat er in zit. De kat demonstreert allerlei aspecten van houding en beweging, en biedt een perfecte mogelijkheid om de leegtepauze, de bandha’s en ujjayi te oefenen en te begrijpen. De beginner leert door de kat soepelheid en ontspanning, de gevorderde leert die bovendien te beheersen. Lenige en te lenige mensen leren dat ze hun lenigheid niet ten volle hoeven te gebruiken. Je kunt de kat en de daarvan afgeleide oefeningen zien als vooroefeningen voor vrijwel alle klassieke asana’s, omdat je bepaalde aspecten daarvan als het ware kunt isoleren en afzonderlijk oefenen: je leert precisie en beheersing in het plaatsen en bewegen, al of niet in coördinatie met elkaar, van schouders, boven- en onderrug. Dat vergroot je lichaamsbeheersing en verbetert de zelfwaarneming.

PDF document: fundamentele asana’s 1: kat (marjariasana)

video's:
kat 1, marjariasana 1, de kat op knieën
kat 2, marjariasana 2, de beheersing van het bekken
kat 3, marjariasana 3, de kat op de stoel

syllabus: inleiding tot de serie 'fundamentele asana’s'

Voor de meeste yogabeoefenaars en -leraren vormen de houdingsoefeningen, de asana’s, de kern van de beoefening. Daarom is het noodzakelijk die te blijven onderzoeken en bestuderen. In de reeks fundamentele asana’s bespreek ik een aantal niet te moeilijke asana’s, vanuit de visie van een groot aantal yoga-auteurs. Meestal beperk ik me tot de basisversies en ga ik niet diep in op de variaties. Ik schrijf voor mensen met minstens enige basiskennis en neem daarom niet te veel complete beschrijvingen over uit mijn bronnen, maar wijs liever op de aspecten waarin ze verschillen, want daar is het dat je keuzes moet maken. Waar het me me zinnig lijkt, geef ik van de oefeningen een eigen versie. Vrijwel alle boeken die ik heb geraadpleegd bij het schrijven van de syllabussen, vind je in het literatuuroverzicht.

PDF document: inleiding tot de serie 'fundamentele asana's'

colofon

Hansje Verbeek deed essentiële ingrepen in teksten en layout.
Rodolphe Serné loste de technische problemen op bij het maken van de video’s.
Voor alle artikelen, syllabussen en video's geldt: © Rik Verbeek.