svadhyaya – artikelen over yoga

Svadhyaya, een Sanskrietterm, betekent zelfstudie. Nieuwsgierigheid en zelfstudie zijn essentieel voor yogabeoefening – en niet alleen hiervoor. Lange tijd kon ik de vruchten van mijn zelfstudie kwijt in mijn bijscholingen en syllabussen. Ook schreef ik recensies en andere artikelen voor de Yoganieuwsbrief, het tijdschrift van de Vereniging Yogadocenten Nederland, waarvan ik een aantal jaren redacteur was. Wat mij hiervan nog van waarde lijkt, publiceer ik hier opnieuw. Daarnaast houd ik u op de hoogte van boeken, artikelen etc. die interessant kunnen zijn voor yogabeoefenaars.

Het staat u vrij om te reageren: rik.verbeek@wxs.nl. Reacties die interessant kunnen zijn voor de bezoekers van deze site zal ik plaatsen.

alle artikelen op een rij

yogavideo's

De optimale situatie voor yoga-onderricht is de ontmoeting leraar-leerling. Maar juist voor veel mensen die ik op les heb en had, is dit niet altijd mogelijk. Daarom heb ik yogavideo’s gemaakt en die op het internet gezet. Ik doe de oefening voor en geef daarbij duidelijke mondelinge aanwijzingen. De video’s zijn ook handig om een oefening die u in de les leerde, thuis nog eens in uw eigen tempo te doen. Als extra geef ik achtergrondinformatie waarvoor in de video zelf geen ruimte is. Ik wijs bijvoorbeeld op de redenen om een oefening niet of juist wel te doen.

• Bekijk de video eerst zonder mee te doen.
• Doe de oefening dan in uw eigen tempo, met zoveel herhalingen of weglatingen als u wilt.
• Maak vooral gebruik van de pauze- en terugspoelknop.
• U bent zelf verantwoordelijk voor wat u doet. Sla dus over wat u te lastig vindt of waarvan u niet zeker weet of dat goed voor u is.
• Zijn er onduidelijkheden, laat het me weten.

ook voor blinden en doven
Ik heb mijn best gedaan om de video’s zo geschikt mogelijk te maken voor blinden/slechtzienden en doven/slechthorenden. De gesproken instructie is gedetailleerd, zodat ook blinden/slechtzienden alles kunnen volgen. Om de tekst goed te laten uitkomen, heb ik die afzonderlijk opgenomen. Wie goed kan liplezen, is in staat mijn instructies te volgen.

alle yogavideo's

yoga voor ouderen en gehandicapten

Toen ik begon met yoga was ik zwak, astmatisch en ongelooflijk stijf. Maar ik had meteen de ervaring dat ik echt iets kon. Tien jaar later werd ik yogaleraar en zag ik iets dergelijks bij mijn oudere en gehandicapte leerlingen: iedereen kan iets met yoga. We houden ons niet bezig met onze aandoeningen of handicaps, maar met onszélf. In de ruim dertig jaren dat ik nu lesgeef zag ik vele keren hoe mensen zich geleidelijk fysiek en mentaal beter gaan voelen. Ze kunnen zich beter concentreren en merken dat ze minder last hebben van pijn, beter slapen, zich makkelijker bewegen, het dagelijks leven beter aankunnen. Dat gebeurt zeker niet van de ene dag op de andere. Maar langzame verbeteringen zijn vaak duurzamer dan plotselinge, spectaculaire verbeteringen.

De meeste ouderen en gehandicapten, maar lang niet allemaal, komen naar de ochtendlessen. Deze lessen zijn iets lichter dan de avondlessen. We gebruiken een stoel wanneer zitten op de grond lastig is en voor het evenwicht bij het staan. Mijn lesruimte is op de begane grond en makkelijk per rolstoel toegankelijk. Kijk ook bij mijn achtergrond en bij veelgestelde vragen.

links

Vereniging Yogadocenten Nederland (VYN): www.vyn.nu

Stichting Yoga & Kanker: www.yogaenkanker.nl

Bewegen na kanker: www.verderinbalans.nl; 06 - 1259 1209

boeken en yogahulpmiddelen: Wanuskéwin, Ferdinand Bolstraat 28, 1072 LK Amsterdam, 020 - 679 4649, www.wanuskewin.nl

doe twee minuten niets: www.donothingfor2minutes.com

syllabussen van bijscholingen

Bij elk van mijn bijscholingen heb ik een uitgebreide syllabus geschreven. Deze syllabussen zal ik de komende tijd reviseren en redigeren, om ze daarna op deze site te plaatsen.

alle syllabussen op een rij

bijscholingen voor yogaleraren

Voor leraren en andere geïnteresseerden geef ik op aanvraag bijscholingen over de onderwerpen die in de syllabussen aan de orde komen. Dat zijn:

• ademen
• de bandha’s en ujjayi
• de beheersing van de blaas
• gewrichtsproblemen en aangepaste yoga
• fundamentele asana’s
• meditatie en hatha yoga

Leraren-in-opleiding en beginnende leraren zijn welkom voor advies en overleg. Neem contact met me op voor meer informatie.

mijn achtergrond

Meer uit leergierigheid dan vanwege de ambitie yogaleraar te worden, begon ik aan de docentenopleiding van de Stichting Yoga en Vedanta, en voltooide die in 1980. Nog belangrijker voor mijn vorming waren de vele ontmoetingen met mijn leraren Wolter Keers en Jean Klein. Vooral Jean Klein, wiens yogastijl vaak Kashmir yoga wordt genoemd, heeft een beslissende invloed gehad op mijn begrip van yoga. Een groot deel van mijn opleiding kreeg ik natuurlijk van mijn leerlingen.

Vanaf het begin gaf ik les aan ouderen en gehandicapten. Ik maakte kennis met Howard Kent, die Ickwell Bury bestuurde, een yogacentrum in Engeland waar vooral mensen met multiple sclerose (MS) kwamen. Ik heb daar in totaal een jaar lesgegeven. In het Amsterdamse Jan van Breemen Instituut (het tegenwoordige Reade) gaf ik zeventien jaar les aan mensen met reumatische aandoeningen. Voor de Stichting Blinden-Penning gaf ik vijf jaar les aan blinden en slechtzienden. Bij de Stichting Sara volgde ik de opleiding ‘Yoga en kanker’, die yogadocenten meer kennis en inzicht geeft in het hoe en waarom van yogabeoefening voor (ex)kankerpatiënten.

Uit deze inspiratie kwam in 2001 een boek voort, dat ik schreef samen met Miriam Wapenaar: Eigenwijze yoga – yoga voor bijna iedereen (helaas al jaren uitverkocht). Boodschap hierin is, dat je ook yoga kunt doen als je niet tot je recht komt in een gemiddelde yogales, als je stijf en stram bent of juist zwak en slap, als je oud bent of gehandicapt. Want dan heb je niet minder, maar juist meer reden om yoga te doen.

Sinds 1980 ben ik lid van de Vereniging Yogadocenten Nederland. Ik was zes jaar redacteur van de Nieuwsbrief van deze vereniging.